H Ζάνταρ είναι παραλιακή πόλη και λιμάνι της Κροατίας, η οποία βρίσκεται βόρεια του Σπλιτ και νότια της Ριέκα.
Η πόλη κατοικείται από τον 7ο αιώνα π.Χ. με το όνομα Ζαντέρ (Jader). Αργότερα αναφέρεται με το ελληνικό όνομα Ιδάσσα, ενώ στα ρωμαϊκά χρόνια είχε το όνομα Ζαντέρα (Jadera) και αργότερα Ντιαντόρα (Diadora).
Κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα ονομαζόταν Ζάρα και ήταν η πόλη στην οποία επιτέθηκαν οι Σταυροφόροι της Δ' Σταυροφορίας το 1202 μετά από αίτημα των Βενετών, όταν οι Σταυροφόροι εμφανίστηκαν στη Βενετία χωρίς τα συμφωνηθέντα με τους Βενετούς χρήματα για τη μεταφορά τους στη Αίγυπτο.
Η παλαιά πόλη είναι χτισμένη σε μια χερσόνησο, η οποία περιβάλλεται από τείχος και είναι πλήρως οικοδομημένη με μικρά δρομάκια και τριώροφα-τετραώροφα κτίρια, με τυπική αρχιτεκτονική μεσαιωνικών πόλεων. Σήμερα αυτό το μέρος της πόλης δεν είναι προσβάσιμο με αυτοκίνητο. Το σύγχρονο Ζαντάρ εκτείνεται αρκετά και στις δύο πλευρές της παραλίας και το 2011 είχε πληθυσμό 75.082 κατοίκων.
Είναι μια τουριστική πόλη και σημαντικά της αξιοθέατα είναι ο οκτάγωνος πυργωτός ναός του Αγίου Δονάτου (9ος αιώνας) με το εντυπωσιακό καμπαναριό του, ο καθεδρικός ναός της Αγίας Αναστασίας (9ος-12ος αιώνας) σε ρυθμό τρίκλιτης βασιλικής με δύο τεράστια κυκλικά βιτρό, και η Ρωμαϊκή αγορά που βρίσκεται ακριβώς δίπλα, στη πλακόστρωτη πλατεία Ζελένι στην οποία και φέρεται μνημειακή στήλη, επίσης το ναυπηγείο (Arsenal) και πολλές εκκλησίες. Τα ενετικά οχυρωματικά έργα της πόλης έχουν χαρακτηριστεί μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO από το 2017.
Το πρώτο πανεπιστήμιο του Ζαντάρ ιδρύθηκε το 1396, ως μέρος μοναστηριού Βενεδικτίνων μοναχών.
ΟΙ ΠΥΛΕΣ ΤΟΥ ΖΑΝΤΑΡ ή ΖANTAR GATES
Η «Πύλη της Γης», «Land Gate», στο μικρό λιμανάκι της Fosa είναι η είσοδος προς την Παλαιά Πόλη Ζανταρ. Η εντυπωσιακή Πύλη, από την πλευρά του λιμανιού, διακοσμείται με το ανάγλυφο «Λιοντάρι του Αγίου Μάρκου», το οικόσημο της Δημοκρατίας της Βενετίας. Η θριαμβευτική αψίδα κτίστηκε το 1543 από τον ενετό αρχιτέκτονα, Michele Sanmicheli και αποτελούσε την κύρια πύλη εισόδου. Έχει μια θριαμβευτική αψίδα, ως κεντρικό πέρασμα για τροχοφόρα και δυο μικρότερες πλευρικές αψίδες για τους πεζούς.
Η «Πύλη Αγίου Ροκό» ή «St. Rocco», πήρε το όνομά της από το παρεκκλήσι του Αγίου Ροκό. Κτίστηκε το 1570 και βρίσκεται στο εσωτερικό της Παλαιάς Πόλης.
H «Πύλη της Θάλασσας» ή «See Gate» ή «Πύλη του Αγίου Χρυσόγονου» ή «St. Grysogonu’s Gate», πήρε το όνομά της από την εκκλησία του Αγίου Χρυσόγονου. Βρίσκεται στα μισά του δρόμου προς το λιμάνι και την ομώνυμη εκκλησία και κτίστηκε το 1573 για να σηματοδοτήσει τη νίκη της «Ναυμαχίας του Lepanto», που έγινε δύο χρόνια πριν. Περιέχει τμήματα ενός ρωμαϊκού θριαμβευτικού τόξου, που ανεγέρθηκε από την Auniana Melia στη μνήμη του συζύγου της, αλλά αργότερα οι Βενετοί την αφιέρωσαν στη νίκη κατά των Τούρκων, στο Lepanto.
Οι Βενετοί κατέλαβαν το Ζαντάρ το 1202 και το 1409, με βασιλιά τον Λάντισλα. Με την εμφάνιση των τουρκικών επιδρομών, έναν αιώνα μετά, οι Βενετοί οχύρωσαν την πόλη, κατασκευάζοντας τείχη και πύλες εισόδου, διατηρώντας ως ένα βαθμό την ανεξαρτησία του Ζαντάρ καθώς οι Τούρκοι δεν μπόρεσαν να καταλάβουν την πόλη.
Στην Παλαιά Πόλη μπορείτε να περπατήσετε στα δρομάκια, να θαυμάσετε τα κτίρια, να ψωνίσετε, να πιείτε καφέ ή φάτε. Στον κεντρικό δρόμο,SilicaUlica, θα βρείτε τα περισσότερα καταστήματα της παλαιάς πόλης. Το εστιατόριο «FosaRestaurant», στην «LandGate», έχει τα καλύτερα θαλασσινά της Κροατίας.
Δοκιμάστε το τοπικό ποτό – λικέρ κεράσι, Maraska. Το κόκκινο ποτό, από τα κεράσια μαρασκίνο είναι η 3η καλλιέργεια στην περιοχή, μετά τις ελιές και τα σταφύλια. Το ποτό παράγεται στο Ζαντάρ από το 1700, ωριμάζει σε δρύινα βαρέλια και έχει γλυκόξινη γεύση. Η εταιρεία Maraska Inc πουλάει το λικέρ Maraschino μέσα στα παραδοσιακά τετράγωνα μπουκάλια με το στενό λαιμό. Αυτά τα μπουκάλια, αρχικά ήταν από κρύσταλλο Murano Ιταλίας αλλά μετά το 1869 αντικαταστάθηκαν από γυάλινα, από εργοστάσιο στο Ζαντάρ.
Αξιοθέατα:
«ΘΑΛΑΣΣΙΟ ΟΡΓΑΝΟ » ή «SΕΑ ORGAN»,
Είναι το μουσικό παραθαλάσσιο δάπεδο, που φτιάχτηκε το 2005, από το Nikola Basic. Βρίσκεται στην προκυμαία στην άκρη της χερσονήσου του Ζαντάρ, δίπλα στο Ηλιακό Κυκλικό Σύστημα.Θα ακούσετε να παράγονται διάφοροι ήχοι από τρύπες που υπάρχουν στο μαρμάρινο δάπεδο, οι οποίες συνδέονται με 35 σωληνώσεις οργάνων, κάτω από τα κύματα. Κατά την κίνηση των νερών, με την παλίρροια και άμπωτη, ενεργοποιείται η κατασκευή του Sea Organ, δημιουργώντας εντυπωσιακούς ήχους. Μπορείτε να καθίσετε στα σκαλοπάτια που έχουν δημιουργηθεί στην προκυμαία, να κολυμπήσετε ή να κάνετε ηλιοθεραπεία, ακούγοντας μουσική από τις τρύπες του πρωτότυπου δαπέδου.
Το Πάρκο Perivoj Kraljice Zelene Madijevke ή CityPark
Δημιουργήθηκε το 1829 από τον τότε στρατιωτικό διοικητή της πόλης και παθιασμένο βοτανολόγο, βαρόνος Franz Ludwig von Welden. Διαθέτει αντιπροσωπευτική χλωρίδα της Δαλματίας, σπάνια είδη φυτών και δέντρων, υπαίθρια γλυπτά και κτίσματα. Βρίσκεται στην Πλατεία 5 Πηγάδια.
Η ΠΛΑΤΕΙΑ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ή PEOPLE SQUARE – ΦΟΡΟΥΜ
Βρίσκεται στη Narodni Trg. H οδός Kalelarga (οδός Siroka), γνωστή και ως Wide Street είναι η κυριότερη, μεγαλύτερη και πιο γνωστή οδός του Ζαντάρ, που εκτείνεται με κατεύθυνση από Δ.–Α. και ενώνει τα δυο άκρα της Παλαιάς Πόλης. Ακολουθεί τον ρωμαϊκό δρόμο «Decumanus Maximus» που διέσχιζε κάποτε κατά μήκος την πόλη έως τα ερείπια του αρχαίου Φόρουμ, που βλέπετε στην πλατεία. Γύρω από την Πλατεία των Ανθρώπων υπάρχουν πολλά καφέ καθώς εδώ βρίσκονται τα κυριότερα αξιοθέατα του Ζαντάρ. Μαζεύει πολύ κόσμο γι αυτό και γίνονται εδώ πολλές εκδηλώσεις.
Εδώ γίνεται το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Kalelargart ή «Kalelargart Street Art Festival». Το Φεστιβάλ του Δρόμου, γίνεται στην πλατεία το βράδυ και περιλαμβάνει μουσικές και θεατρικές παραστάσεις, εικαστικά έργα, ακροβατικά κλπ.
Για όσους λατρεύουν τη roc και metal μουσική, διοργανώνεται στο Ζαντάρ το «UNDERWALL FESTIVAL», το οποίο εκτός από ζωντανή μουσική θα μπορείτε να κάνετε skate, streetball, graffiti κλπ ( πληροφορίες, www.underwallfestival.com ).
Comments